Wat u moet weten over fibromyalgie

Fibromyalgie veroorzaakt wijdverspreide pijn, slaapstoornissen en uitputting van het hele lichaam. Fibromyalgie betekent pijn in de spieren, ligamenten en pezen, de zachte vezelige weefsels van het lichaam. Hoewel de spieren overal pijn zullen doen, is dit niet de enige oorzaak van de pijn. In plaats daarvan worden de symptomen versterkt door storingen in de manier waarop het zenuwstelsel de pijn verwerkt.

Fibromyalgie verschilt van patiënt tot patiënt maar de verschillende symptomen die deze aandoening veroorzaken zijn vaak hetzelfde. Zo zullen patiënten die niet goed slapen overdag meestal last hebben van vermoeidheid, moeite met concentreren, een depressieve stemming en meer pijn. Maar de diagnose is uitsluitend gebaseerd op de pijnlijke aspecten van de aandoening.

Patiënten moeten wijdverspreide pijn en gevoeligheid in de vier kwadranten van het lichaam (met een tenderpoint) hebben en, hoewel er geen bloedonderzoek of een biomarker voor fibromyalgie is, zijn de diagnostische criteria duidelijk; ernstige wijdverspreide pijn is niet normaal en als dit het geval is, moet een arts gevraagd worden om een tenderpointonderzoek uit te voeren. De huidige behandelingen zijn gericht op het verlichten van de symptomen, in het bijzonder de pijn en de slaapstoornis.

De oorzaken van fibromyalgie

Er zijn verscheidene theorieën over de oorzaken van fibromyalgie: van hormonale verstoringen tot problemen in de genetica. Hoewel er geen duidelijke consensus bestaat over het ontstaan van fibromyalgie, geloven de meeste onderzoekers dat fibromyalgie niet het resultaat is van een enkele gebeurtenis, maar van een combinatie van vele fysieke en emotionele stressoren.

Sommigen onderzoekers hebben gespeculeerd dat lagere niveaus van de neurotransmitter serotonine leidt tot een verlaagde pijndrempel of tot een verhoogde gevoeligheid voor pijn. Serotonine wordt geassocieerd met een kalmerende, angstreductie reactie. De verlaagde pijndrempels bij patiënten met fibromyalgie kunnen worden veroorzaakt door de verminderde doeltreffendheid van de natuurlijke pijnstiller van het lichaam endorfine en de verhoogde aanwezigheid van een chemische stof dat de pijnsignalen versterkt.

Er zijn enkele studies die een link leggen tussen fibromyalgie en een plotseling trauma aan de hersenen en het ruggenmerg. Houd er echter wel rekening mee dat de theorieën over het ontstaan van fibromyalgie slechts speculatief zijn.

Wie kan er fibromyalgie krijgen?

Fibromyalgie komt veel vaker bij vrouwen voor dan bij mannen. Enkele interessante studies tonen aan dat mannen in een veel sneller tempo serotonine aanmaken dan vrouwen - ongeveer 50% sneller. Dat kan helpen verklaren waarom het fibromyalgiesyndroom, ook wel FMS genoemd, vaker voorkomt bij vrouwen.

Een andere theorie stelt dat fibromyalgie wordt veroorzaakt door biochemische veranderingen in het lichaam en kan worden gerelateerd aan hormonale veranderingen of de menopauze. Bovendien hebben sommige (maar niet alle) mensen met fibromyalgie lage niveaus van het menselijk groeihormoon, wat kan bijdragen tot de pijn in de spieren.

Veroorzaakt stress fibromyalgie?

Sommige onderzoekers speculeren dat stress of een slechte fysieke conditie factoren voor de oorzaak van fibromyalgie zijn. Een andere theorie suggereert dat een "microtrauma" (zeer lichte schade) aan de spieren leidt tot een voortdurende cyclus van pijn en vermoeidheid. Deze mechanismen voor fibromyalgie zijn, net als alle anderen, nog steeds niet bewezen.

Kan slapeloosheid of een slaapstoornis fibromyalgie veroorzaken?

De meeste mensen met fibromyalgie ervaren slapeloosheid of niet-herstellende slaap - slaap die licht en niet verfrissend is. Slaapstoornissen kunnen leiden tot lagere niveaus van serotonine waardoor de pijngevoeligheid wordt verhoogd. Onderzoekers hebben een lagere pijngrens bij vrouwen gecreëerd door hen niet te laten slapen en wat misschien fibromyalgie simuleert.

 

Is depressie gekoppeld aan fibromyalgie?

Sommige wetenschappers geloofden, omdat fibromyalgie wordt vergezeld door lichte depressie, dat er een verband tussen de twee ziekten bestaat. Vandaag de dag wordt er niet meer gedacht dat fibromyalgie psychische problemen kan veroorzaken. Chronische pijn en gevoelens van angst en depressie kunnen de fibromyalgie symptomen echter wel verergeren.

Er is dus geen direct verband tussen deze twee, maar het is erg aannemelijk dat je depressief wordt door de fysieke pijn en ongemakken, en door de mentale belasting, vaak in de vorm van frustratie en onbegrip van je omgeving.

Is fibromyalgie erfelijk?

Net als andere reumatische aandoeningen kan fibromyalgie het gevolg zijn van een genetische aanleg die van moeder op dochter kan worden doorgegeven. Sommige onderzoekers geloven dat de genen van een persoon de manier waarop zijn of haar lichaam pijnprikkels verwerkt, kan regelen. Deze wetenschappers theoretiseren dat mensen met fibromyalgie een gen of genen hebben die ervoor zorgen dat ze intens reageren op prikkels die de meeste mensen niet als pijnlijk zouden waarnemen.

Meerdere genen die zijn gevonden komen vaker voor bij fibromyalgie. Men denkt dat wanneer een persoon met deze genetische aanleg wordt blootgesteld aan bepaalde emotionele en fysieke stressoren - zoals een traumatische crisis of een ernstige ziekte - de reactie van het lichaam op stress verandert. Deze verandering kan resulteren in een hogere gevoeligheid van pijn in het hele lichaam.

Wat zijn de risicofactoren voor fibromyalgie?

Risicofactoren zijn duidelijke kenmerken die onderzoekers hebben vastgesteld en die de kans op het krijgen van een bepaalde ziekte laten toenemen. Terwijl onderzoekers een aantal gemeenschappelijke risicofactoren voor fibromyalgie hebben geïdentificeerd, zijn er nog veel mensen met deze ziekte die geen van deze kenmerken hebben. Ook hebben sommige vrouwen fibromyalgie samen met andere bepaalde ziekten zoals reumatoïde artritis, systemische lupus erythematosus (SLE) of andere auto-immuunziekten. Maar anderen hebben weer fibromyalgie zonder een onderliggende ziekte.

Mogelijke risicofactoren voor fibromyalgie zijn onder meer:

geslacht (meestal vrouwelijk);

genetische aanleg (kan worden doorgegeven);

menopauze (verlies van oestrogeen);

een slechte fysieke conditie;

chirurgie;

trauma aan de hersenen of het ruggenmerg (na een blessure, ongeval, ziekte of emotionele stress).